Een Viking-legende beschrijft een ‘zonnesteen’ waarmee Olaf de positie van de zon kon bepalen toen hij deze in de lucht hield op een bewolkte dag.
Een soortgelijke steen is veertig jaar geleden door archeologen gevonden in het wrak van een Brits schip voor de kust van Alderney; het gaat over de doorzichtige kristalsoort IJslands spaat gemaakt uit gekristalliseerd calciumcarbonaat. De optische eigenschappen van dit mineraal kunnen gebruikt worden om de positie van de zon te bepalen, zelfs bij mist.
De Deense archeoloog Thorkild Ramskou beschreef de optische eigenschappen al in 1969 en noemde dit een Viking Compas. Deze term “Viking Kompas” werd de laatste jaren echter verbonden met het mineraal corderiet / ioliet (een magnesium-aluminium-silicaat)
In 1848 ontwierp Ch. Wheatstone ook al een luchtcompas waarin IJslands spaat was verwerkt. Tekeningen hiervan en van verbeterde versies zijn terug te vinden in een serie over gepolariseerd licht in Nature (1874)
IJslands spaat of dubbelspaat (Eng: Icelandic Spar) is gekristalliseerd calciumcarbonaat (calciet of aragoniet [onstabiele polymorf van calciet en moeilijk er van te onderscheiden] met de chemische formule CaCO3). Niet te verwarren met veldspaat (Eng: feldspar) en duidelijk iets anders dan dat wat wij nu Zonnesteen noemen (nl oligoklaas, een natrium-calcium-aluminium-tectosilicaat met de chemische formule (Na,Ca)(Si,Al)4O8 ).
De zonnesteen in de St. Olav’s Sage: “Een steen waarmee men kon zien waar de zon zich bevond aan de hemel.”
De zonnesteen in de Sturlunga Saga: “Toen bisschop Godmund en Hrafn Sveinbjarnarson terug kwamen naar IJsland, nadat ze een winter in Noorwegen hadden doorgebracht,zeilde Hrafn naar het westen naar Arnarsfjord, naar zijn boerderij in Eyri, nu genaamd Hrafnseyri. Maar voordat ze scheidden gaf Bisschop Gudmund Hrafn een goede dekhengst en een zonnesteen. “
Viking compass moet je niet te verwarren met een Vegvisir, een new age artifact.
Wiki [Engels] https://en.wikipedia.org/wiki/Sunstone_(medieval)
Yolanda 